पछिल्ला केही वर्ष यता कैलालीमा अपराधिक घटना बढ्दै गएका छन् । कर्तव्य ज्यान, बलात्कार, तस्करी र चोरी डकैती सम्बन्धी अपराध बढ्दै गएको कैलाली प्रहरीले जनाएको छ । आर्थिक वर्ष ०७३र०७४ मा जिल्ला प्रहरी कार्यालयमा २० कर्तव्य ज्यान सम्बन्धी, ३ ज्यान मार्ने उद्योग, ४८ विष खाएर मृत्यु र १ सय १६ जनाले झुन्डिएर आत्महत्या गरेको प्रहरी तथ्याङ्कमा उल्लेख छ ।
यी अपराधका घटना आर्थिक वर्ष ०७४र०७५ मा केही बढेका छन् । यो आर्थिक वर्षमा १२ कर्तव्य ज्यान सम्बन्धी, ११ ज्यान मार्ने उद्योग, ७३ विष खाएर मृत्यु र १सय २८ जनाले झुन्डिएर आत्महत्या गरेका छन् ।
आर्थिक वर्ष ०७५र०७६ मा अपराधका घटना अझ बढेका छन् । यो अवधिमा १६ कर्तव्य ज्यान सम्बन्धी, ३० ज्यान मार्ने उद्योग, ४८ विष खाएर मृत्यु र १ सय ५० जनाले झुन्डिएर आत्महत्या र ८ जनाले आत्म हत्या दुरुत्साहन गरेको कैलाली प्रहरीले जनाएको छ । यो बाहेक आर्थिक वर्ष ०७३र०७४ मा १सय ४८,सार्वजजिनक कसुर सम्बन्धी, ४ मानव बेचबिखन तथा ओसार पसार, ९ बहु विवाह, ६२ सवारी ज्यान सम्बन्धी घटना घटेका छन् ।
आर्थिक वर्ष ०७४र०७५ मा २ सय ९४ ,सार्वजजिनक कसुर सम्बन्धी, ९ मानव बेचबिखन तथा ओसार पसार,१७ बहु विवाह, ६४ सवारी ज्यान सम्बन्धीका घटना रहेका छन् । यस्तै आर्थिक वर्ष ०७५र०७६मा ३ सय ६६ ,सार्वजनिक कसुर सम्बन्धी, १७ मानव बेचबिखन तथा ओसार पसार,२३ बहु विवाह, ६१ सवारी ज्यान सम्बन्धीका घटना रहेको कैलाली प्रहरीले जनाइको छ ।
एक वर्ष यता घर परिवारकै सदस्य बाट ९ जनाको हत्या
कैलालीमा एक वर्षको अवधिमा आफ्नै घर परिवारका सदश्य बाट ९ जनाको हत्या भएको छ ।अंशवण्डा, मादक पदार्थ सेवन र रिसको आवेगमा आएर आफ्नै परिवारका सदस्यको हत्या गर्ने क्रम बढेको कैलाली प्रहरीले जनाइएको छ ।
गत आइतबार राति मात्रै कैलालीको गोदावरी नगरपालिका– ५, बरबट्टामा छोराले चिर्पटले हानेर बुबाको हत्या गरे । अंशवण्डाको विवादमा ३० वर्षीय रामबहादुर कुमालले चिर्पटले हान्दा ६० वर्षीय बुबा अम्मरसिंह कुमालको मृत्यु भयो ।
साउन ६ गते घोडाघोडी नगरपालिका– ११, सिसैयाका ५५ वर्षीय उदय राउतले धारिलो हतियार प्रहारबाट आफ्नै बुबाआमाको हत्या गर े। उनले धारिलो हतियार प्रहारबाट ७५ वर्षीय बुबा काल्चे रावत र आमा नन्दा रावतको हत्या गरेका हुन् ।
मादक पदार्थ सेवन गरेर उनले आमाबुबाको हत्या गरेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीका प्रहरी उपरीक्षक दक्ष कुमार बस्नेतले बताए । गत मंसिर ३१ गते लम्की चुहा नगरपालिकाको बलियामा जहरलाल चौधरीले ६० वर्षीय बुबा पल्टु थारू र ५० वर्षीय काका चनक थारूको हत्या गरे ्। उनले अंशवण्डामा कुरा नमिल्दा हत्या गरेको प्रहरीको अनुसन्धानबाट खुल्यो ।
यस्तै, गत असोज ६ गते टिकापुर नगरपालिका–कालिमाटीमा बुबाले छोराको हत्या गरेका छन् । ८३ वर्षीय पहले लुहारले धारिलो हतियार प्रयोग गरी आफ्नै ५२ वर्षीय छोरा कृते लुहारको हत्या गरे ।
गत कात्तिक १७ गते गोदावरी नगरपालिका– ७, लालपुरकी ३९ वर्षीय हिरादेवी नागरीको उनकै श्रीमान् विजय नागारीले हत्या गरे । गत भदौ २९ गते गोदावरी नागरपालिका– १०, दमौराकी तुलसी फुलारा भट्टको उनकै श्रीमान् प्रशान्त भट्टले हत्या गरे । गौरीगंगा नगरपालिका– ६ की निर्मला साउदलाई उनकै श्रीमान् लालबहादुर साउदले हत्या गरे ।
माया प्रेम, भागवण्डा, मदिरा सेवन तथा रिसको आगेवमा कैलालीमा एक वर्षको अवधिमा आफ्नै जन्म दिने आमा–बुबा तथा श्रीमानले श्रीमती र श्रीमतीले श्रीमानको गरी नौ जनाको हत्या भएको कैलालीका प्रहरी उपरीक्षक दक्ष कुमार बस्नेतले बताए ।
लागु औषध मुख्य चुनौती
कैलाली लागु औषध प्रयोग तथा ओसार पसारको अखडा बन्दै गएको छ । खुल्ला सिमाना र सहज उपलब्धताका कारण दिन प्रतिदिन प्रयोगकर्ताको सङ्ख्या बढ्दै गएको प्रहरीले जनाएको छ । लागुऔषधकै कारण कैलालीमा जघन्य अपराघ भइरहेको प्रहरीको दाबी छ । लागु औषध प्रयोगकर्ता नै हत्या,हिंसा,बलात्कार,चोरी डकैती जस्ता क्रियाकलापमा संलग्न हुने गरेको कैलाली प्रहरी प्रमुख,प्रहरी उपरीक्षक सुदिप गिरीले बताए ।
लागुऔषधनै मुख्य चुनौती वनेको उनको दाबी छ । पछिल्लो समय लागु औषध प्रयोग तथा ओसार पसारमा महिलाको संग्लग्नता बढ्दै भइरहेको कैलाली प्रहरी प्रमुख गिरीले दाबी गरे । उनले भने यसले झन् विकराल समस्या निम्ताएको छ । लागुऔषतको दलदलमा फसेका युवती नै देहव्यापार देखी अन्यकिसिमका अपराधका घटना बढाउने गरेको उनको भनाई छ । यसको नियन्त्रणको लागी सुरक्षा रणनीति मजबुत बनाइएको उनको दाबी छ ।
आर्थिक वर्ष ०७४र०७५मा जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीमा दर्ता भएका ७१ लागु औषध सम्बन्धी मुद्धामा १ सय ८ जनालाई प्रक्राउ गरिएकोमा आर्थिक वर्ष ०७५र०७६मा दर्ता भएका ८७ मुद्धामा १सय १७ जनालाई पक्राउ परिएको कैलाली प्रहरी प्रमुख गिरीले बताए । चालु आर्थिक ०७६र०७७को साउन १३ सम्म लागु औषध सम्बन्धी परेका ५ मुद्धामा ५ जनालाई पक्राउ गरेको उनले जानकारी दिए ।
श्रृङ्खलावद्ध चोरीका घटना
केही वर्ष यता कैलालीमा श्रृङ्खलावद्ध रूपमा चोरीका घटना बढेका छन् । सुदूरपश्चिम प्रदेशकै राजधानी रहेको कैलालीमा उच्च सुरक्षाका बिच पनि चोरीका घटना बढ्दै गए पछि कैलाली प्रहरीलाई चुनौती थपिएको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेशको राजधानी धनगढीमा श्रृखंलाबद्ध चोरीका घटना बढ्दै गए पछि सर्वसाधारण त्रसित बनेका छन् । प्रदेश राजधानीमै फितलो सुरक्षा व्यवस्थाका कारण चोरी हुने क्रम बढेको स्थानीयको आरोप छ ।
गत वैशाख देखि आषाढसम्म मात्रै कैलालीमा ६० वटा चोरीका घटना भएको प्रहरीको तथ्यांङकमा छ । आर्थिक वर्ष आर्थिक वर्ष ०७३र०७४ मा १८ चोरीका घटना घटेको मा ४ सवारी चोरी भएको मा आर्थिक वर्ष ०७४र०७५ मा २६ चोरीका घटना घटेका छन् ।
यस्तै आर्थिक वर्ष ०७५र०७६ मा ९६ चोरीका घटना घटेकोमा ७ सवारी चोरीका रहेका छन् । प्रहरी तथ्याङ्कलाई हेर्ने हो भने चोरीका घटना पनि बर्से्िन बढ्दै गइरहेका छन् ।
बलात्कारका घटना बढ्दै
कैलालीमा बलात्कारका घटना पनि श्रंखलावद्ध रूपमा बढ्दै गएका छन् । पछिल्लो केही वर्ष यता बलात्कारका घटना सम्बन्धी उजुरी बढ्न थालको कैलाली प्रहरीले जनाएको छ । पछिल्लो तिन वर्ष यता कैलालीमा बुवाबाटै छोरी सम्म बलात्कृत हुन पुगेकी छन् । यो अवधिका सामूहिक बलात्कार र बलात्कारको प्रयासका घटना बढेको कैलाली प्रहरीले जनाएको छ ।
कैलाली प्रहरीका अनुसार आर्थिक वर्ष ०७३र०७४ मा ३० बलात्कार र ८ बलात्कारको प्रयासका मुद्दा दर्ता भएकोमा आर्थिक वर्ष ०७४र०७५मा ४१ बलात्कार र २५ बलात्कारको प्रयास सम्बन्धी मुद्दा परेका छन् । बलात्कारका घटना बढ्दै भइरहेका छन् । आर्थिक वर्ष ०७५र०७६मा ८२ बलात्कार र ३७ बलात्कारको प्रयास सम्बन्धी मुद्दा जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीमा दर्ता भएका छन् ।
किन बढ्दै छन् अपराध, कहाँ चुक्यो प्रहरी रु
सुदूरपश्चिम प्रदेशकै राजधानी रहेको कैलालीमै श्रंखलावद्धरुपमा जघन्य अपराधका घटना बढ्दै गए सँगै सुरक्षा निकायको आलोचना बढ्न थालेको छ । कैलालीमा शान्ति,सुरक्षा अमन चयन कायम गर्न प्रहरी चुकेको यसक्षेत्रका सरोकारवालाहरू बताउँछन् । आर्थिक मुनाफाका लागी प्रहरीले नै आपराधिक समहहरु सँगै सेटिङ मिलाउने गरेको सरोकारवालाहरूले आरोप लगाएका छन् ।
प्रहरी नै अपराधीहरूसँग पैसाको मोलमोलाइमा लाग्ने गरेका कारण कैलालीमा जघन्य अपराध बढ्दै गएको यसक्षेत्रका सरोकारवालाहरूले टिप्पणी गरेका छन् । तर कैलाली प्रहरी प्रमुख,प्रहरी उपरीक्षक सुदिप गरिने त्यसको खण्डन गरेका छन् । विगतको तुलनामा प्रहरी सक्रियता बढेको उनको दाबी छ । प्रहरी सक्रियताकै कारण अपराधका घटना सार्वजनिक हुन थालको उनको भनाई छ । लागु औषध प्रमुख चुनौतीका रूपमा रहेको प्रहरी उपरीक्षक गिरिले बताए । यसको नियन्त्रणको लागी विशेष अप्रेसन थालेको उनको भनाई छ ।
कैलालीमा जनशक्तीकम भएका कारण सुरक्षा चुनौती बढेको बताए । उनले भने, ‘संयुक्त राष्ट्रसङ्घको अध्ययान अनुसार एक प्रहरी ले ३ सय ३३ जना बढी नहर्नु पर्ने भएको छ तर नेपालको हकमा एक प्रहरीले ४ सय ३५ हेरिरहेको छ ।’
उनका अनुसार अझ कैलालीमा एक प्रहरीले ११ सय जना हेर्नुपर्ने बाध्यता छ । तत्काल जनशक्ति थप्न आवश्यक रहेको गिरिले बताए । हाल कैलालीमा एक प्रहरीले दैनिक रूपमा १३ घण्टा डिउटी गरिरहेको उनले बताए । उनले भने, ‘आवश्यक परे डिउटी संयम बढाउन सकिन्छ तर जिल्लाको शान्ति सुरक्षामा कमजोर हुने छैन ।’ सुदूर खबर बाट साभार ।
प्रतिकृया दिनुहोस