दुर्गममा चामलः कतै विक्री भएन, कतै पाइँदैन

जिल्ला सदरमुकाम मार्तडीस्थित नेपाल खाद्य संस्थान बाजुराले चामलको मूल्य घटाउँदा पनि विक्री हुन सकेको छैन । बजार मूल्यभन्दा संस्थानको चामलको मूल्य कम भए पनि विक्री हुन नसकेको हो । दशैं(तिहार आउनुअगावै चामल किन्नेको घुइँचो हुने संस्थानमा पछिल्लो समय चामल विक्री हुन छाडेको नेपाल खाद्य संस्थान बाजुराका प्रमुख मेघराज ओझाले बताए ।

‘कम मात्रामा चामल विक्री हुन थालेपछि दशैं र तिहारका लागि संस्थानको गोदाममा चामल प्रशस्त रूपमा रहेको छ । यो वर्षको चाडपर्वमा चामलको कुनै अभाव हुने छैन,’ उनले भने ।

बजारका पसलहरूमा सहजै चामल पाउन थालेपछि संस्थानको चामल कम मात्रामा बिक्री हुन थालेको प्रमुख ओझाको दाबी छ । खाद्य संस्थान बाजुराले प्रतिकिलोग्राम मोटो चामल ४५ रुपैयाँ, सोना मनसुली ४८ रुपैयाँ र जिरा मसिनो चामल ६२ रुपैयाँका दरले विक्री गर्दै आएको छ ।

उनका अनुसार, विगतमा दैनिक १५० जनाले चामल किन्न संस्थानमा आउने गर्थे तर यो वर्ष दैनिक ४० जना पनि मुस्किलले चामल किन्न संस्थानमा आउने गरेका छन् ।

संस्थानको चामल खरिद गर्ने उपभोक्ताहरू ह्वात्तै घटेकोप्रति उनले चिन्ता व्यक्त गरे । ुयसरी चामल किन्ने उपभोक्ताहरू घट्दै जाने हो भने गोदाममै चामल कुहिन सक्ने अवस्था आउन सक्छ,ु शाखा प्रमुख ओझाको भनाइ छ ।

दशैंमा खाद्य अभाव नहुने

यस वर्षको दशैं र तिहारमा खाद्य अभाव नहुने भएको छ । गोदाममा चामल यथावत रहेकाले खाद्यवस्तुको अभाव नहुने प्रमुख ओझाले जानकारी दिए ।

सदरमुकाम मार्तडीस्थित संस्थानको गोदाममा २ हजार ४ सय ८२ क्विन्टल र काल्टीको गोदाममा २ हजार ६ सय ९७ क्विन्टल गरी कुल ५ हजार १ सय ७९ क्विन्टल चामल रहेको प्रमुख ओझाले जानकारी दिए । विगतका वर्षजस्तै जिल्लामा चालम छैन । खाद्य अभावले सङ्कट निम्त्याउला भन्ने आशङ्का नरहेको उनको भनाइ छ ।

मार्तडीस्थित संस्थानको गोदाममा जिरा मसिनो २ हजार ७०, मोटो १ हजार ७ सय र सोना मनसुली ७ सय ८१ क्विन्टल चामल छ । तीमध्ये साउन महिनामा मात्र २ सय क्विन्टल चामल विक्री भएको छ । अघिल्लो वर्ष साउन भदौमा १ हजार १ सय क्विन्टलभन्दा बढी चामल विक्री भएको संस्थानले जनाएको छ ।

यसैगरी, कोल्टी डिपोमा सोना मनसुली ६ सय, जिरा मसिनो २ हजार ५ सय र मोटो चामल १ हजार ५ सय क्विन्टल छ ।

विक्री केन्द्रमा चामल छैन

जिल्ला खाद्य संस्थान बाजुराले हिमाली गाउँपालिकाका स्थानीय तहलाई लक्षित गरी कवाडीमा सञ्चालन गरिएको विक्री केन्द्रमा चामलको अभाव छ ।

केन्द्रमा चामलको अभाव भएपछि उपभोक्ताहरू रितो हात घर फर्कन बाध्य भएका छन् । दशैं तिहारका लागि जोहो गर्न केन्द्रमा आउने स्थानीय उपभोक्ताहरूले चामल नपाएपछि बजारबाट चर्को मूल्यमा खरिद गर्नुपरेको गुनासो स्थानीयवासीको छ ।

सो विक्री केन्द्रबाट हिमाली गाउँपालिकाका बिच्छ्या, रुगिन र छिमेकी जिल्ला हुम्लाका स्थानीयवासीलाई चामल विक्री हुँदै आएको छ । चामल ढुवानीका लागि ठेक्का प्रक्रिया सम्झौता भइसकेकाले दशैंअगावै चामल पुर्‍याउने गरी पहल भइरहेको प्रमुख ओझाले बताए ।

उनले विक्री केन्द्र भएका कारणले कर्मचारी नबस्ने र ठेक्का प्रक्रियाको माध्यमले कोल्टीबाट चामल पुर्‍याएर विक्री गर्नुपर्ने भएकाले केही ढिलाइ भएको उनको दाबी छ ।

हिमाली गाउँपालिकाको बिच्छ्याबाट कोल्टी आउनजान द्ध दिनको पैदलयात्रा गर्नुपर्ने बाध्यता छ ।

तीन विक्री केन्द्र माग

नेपाल खाद्य संस्थान बाजुराले तीनवटा स्थानीय तहका लागि खाद्यान्न विक्री केन्द्र माग गरेको एक वर्ष बितिसक्दा पनि सञ्चालन हुन सकेको छैन् ।

जगन्नाथ गाउँपालिकाको जुड्डी, खप्तड छेडेदह गाउँपालिकाको डोगडी र गौमूल गाउँपालिकाको घटमुनाका लागि विक्री केन्द्र राख्नुपर्ने माग नेपाल खाद्य संस्थान केन्द्रीय कार्यालयसँग गरेको भए पनि हालसम्म स्वीकृत भएर नआएको प्रमुख ओझाको भनाइ छ ।

भौगोलिक विकटताले सबै जनताले खाद्यको पहुँचमा नपुग्ने भएकाले सो क्षेत्रमा विक्री केन्द्र सञ्चालनमा ल्याउन माग गरेको बताइएको छ । माग गरिएका क्षेत्रमा विक्री केन्द्र सञ्चालनमा आए स्थानीयवासीले महँगोमा चामल किन्ने समस्या हट्ने बताइएको छ ।
रासस